گزش حشرات

حشرات در گزش بدن انسان چون معمولاً علائم حادی را ایجاد نمی کنند و فقط موجب قرمزی، خارش، سوزش و تورم محل گزش، به طور جزئی می گردد، لذا اقدامات ما فقط منحصربه درآوردن نیش حشره (اگر در محل گزش مانده باشد) و گذاشتن یک کیسه یخ روی محل گزش محدود می گردد تا از درد و التهاب آن کاسته شود . در صورت شدید بودن علائم فرد را هرچه سریعتر باید به پزشک یا مرکز درمانی مجهز رساند . البته لازم به تذکراست که در مورد حشرات خطرناک مثل رتیل وعقرب باید همچون مارگزیدگی که توضیح آن در پی می آید برخورد کرد .

 

زنبور گزیدگی: بسیار شایع است ولی معمولاً خطرناک نمی باشد . اما در صورت متعدد بودن تعداد نیش ها یا بروز حساسیت های شدید ( آنا فیلاکسی ) می تواند کشنده باشد . سابقه گزش در افراد حساس یک نکته منفی است و خطر بروز حساسیت های شدید ( آنا فیلاکسی ) را افزایش می دهد . همچنین گزیدگی در ناحیه سر و صورت نیز خطرناک است و می تواند باعث ایجاد تورم در این نواحی و انسداد راه های هوایی گردد .

علایم و نشانه ها:

-  مشاهده ی سوراخ محل نیش و گاهی خود نیش در محل گزش

- وجود درد ، سوزش ، قرمزی یا تورم در محل گزش

- بروز علایم مسمومیت مثل کاهش فشار خون، کهیر، ...

کمک های اولیه:

- ارزیابی صحنه حادثه، دور کردن یا پرهیز از خطر و درخواست کمک در صورت لزوم

- ارزیابی اولیه مصدوم، انجام مراحل ABC و دیگر کمک های اولیه ضروری در صورت لزوم

- در صورت وجود نیش در محل گزش آن را به آرامی خارج کنید. برای این کار از موچین، پنس، منقاش یا وسایل مشابه استفاده کنید زیرا فشار اعمال شده در حین کار می تواند باعث خروج باقیمانده سم از نیش و ورود آن به بدن بیمار گردد .

- محل گزش را با آب سرد و صابون بشویید .

- زیورآلات، ساعت، لباس های تنگ و... از اندام مبتلا خارج کنید .

- کمپرس آب سرد باعث کاهش درد ، تورم و قرمزی محل گزش می گردد .

- گذاشتن خمیر درست شده از جوش شیرین و آب نیز می تواند باعث کاهش درد در محل گزش گردد. در صورت مشاهده علایمی که دلالت بر شدید بودن و اکنش های حساسیتی دارند، مثل کهیر منتشر بدن، نفس تنگی، کاهش فشار خون, خس خس سینه، کبودی لب ها (سیانوز ) و ... باید مصدوم را هرچه سریع تر به نزدیک ترین مرکز درمانی منتقل کنید.

رطیل ها: بعضی از سموم رطیل ها مانند سم رطیل بیوه سیاه, روی انتقال عصبی – عضلانی اثر می کنند. در حالی که برخی دیگر فقط منجر به نکروز نسجی می شوند .

سم رطیل بیوه سیاه, باعث افزایش آزاد شدن استیل کولین در محل تماس عصبی عضلانی می شود. این رطیل به رنگ سیاه زغالی براق با شکم قرمز (به شکل ساعت شنی), به طول 1 تا 5 سانتی متر است .

تظاهرات بالینی شامل درد بی حس کننده و مبهم در اندام گرفتار , سفتی عضلات اندام آسیب دیده , سردرد, سرگیجه, خیز پلک, التهاب ملتحمه, بثورات و خارش جلدی, تهوع و استفراغ , تعریق و جاری شدن بزاق , ضعف و در موارد شدید , افت فشار خون و تغییرات الکتروکاردیوگرام مشابه مسمومیت با دیگوکسین است . جهت درمان و رفع سفتی عضلات, باید از 10 تا 20 میلی متر محلول گلوکونات کلسیم 10 % استفاده نمود .